Siyasal dengeler ve seçmen davranışı üzerine

Yayın: 27.03.2023 14:22 - Güncelleme: 09.04.2023 11:54

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Türkiye’de seçmen kitlesini siyasal eğilim dışında bir parametre ile değerlendirecek olursak, üç önemli faktörü ele almamız gerekmektedir.

Bunların ilki ‘yaş’tır. İkincisi, ‘kentli’ kimliktir, üçüncüsü ise, ‘eğitim’dir.

Ben yaş aralığının siyasal eğilimine değinmek istiyorum.

Seçmene yaş olarak bakıldığında, net yorum yapılan ve ölçülebilen iki aralık vardır. Biri, 50 üzeri. Diğeri, 18-30 yaş aralığıdır.

50 YAŞ SEÇMENİ

Türkiye’deki 50 yaş üstü seçmenlerin tercihlerine üç önemli algı etki yapar.

Birincisi; İktidar gücü ile yürüyen ilişki, ağırlıklı olarak şahsi çıkarlar üzerinde oluşmuştur.

Şöyle ki, 50 yaş üstü seçmen, edindiği veya edindirildiği kültür gereği, kollektif fayda ile şahsi çıkar karşı karşıya geldiğinde, asla kolektif faydaya yönelik bir eğilim gerçekleştirmez.

Bu konuda toplum çıkarı ve yönetenlerin liyakatli kişiler olması gibi etkiler hiç dikkate alınmaz.

Şahsi çıkarlar hep ön plandadır.

Rahmetli Demirel’in; “kim ne veriyorsa, benden iki misli” söylemi, toplumun bu özelliğini çözmüş olmasından gelmektedir.

İkincisi; Aileden, çevreden, örf, adet ve gelenekten gelerek oluşmuş olan ideolojisi ve düşün dünyası, bu yaş seçmeni refleks olarak en yakın partiye doğru itekler. Bu anlamda partisini değiştirmesi, çok önemli altüst oluşlarla gerçekleşir.

Üçüncüsü; bu kesimin diğer bir özelliği de seçmen kavramından çok, taraftar kavramına yakın olmasıdır. Bu nedenle bu yaş kesimi açısından siyasetin ve/veya siyasetçinin kirlenmesi algısı, hiç de siyasetçilerin çokça kullandığı rüşvet, yolsuzluk, adam kayırma vb. şeylerle oluşmaz. Bunlar, bu kesime göre kirlenme değildir.

Taraftar psikolojisinde kirlenme; desteklediği siyasetçinin, politika yaptığı partiyi ve/veya o siyasi çizgiyi terk etmesidir, Bu en büyük kirlenme olarak algılanır.

50 yaş üstü seçmenin siyasal tavrı nettir, oluşmuştur. Bu nedenle 50 yaş üzeri seçmenin siyasal tercihini değiştirmesinin maliyeti çok yüksektir. Bugüne kadar gerçekleşen değişimler, ya değerler sisteminde büyük değişim olması ve kendi siyasi partisinin iktidar sürecinde yaşatacağı büyük yoksulluk ve diğer siyasi kesimin onlara vereceği maddi olanak gibi faktörlerle olmuştur.

GENÇLİK

Siyasal eğilimi daha net ölçülebilen diğer bir kesim ise, yeni seçmen kitlesi olan 18-30 yaş aralığıdır.

Bu kesim daha çok özgürlüğe ve geleceğe ilişkin projeksiyon sunabilen siyasal partiye yönelme eğilimi gösterir.

MAK Danışmanlık Mehmet Ali Kulat anketi:

Siyasi eksen olarak baktığımızda; AK Parti açısından;

50 yaş ve üstü seçmenlerden Ak Parti, 82 ilden güneydoğu ve bir kısım batı illeri dışında, 65 ilde birinci partidir. Ancak, 18-25 yaş aralığında ise, 82 ilin hiçbirinde birinci parti gözükmemektedir.

CHP açısından; aynı ankette, 50 üstü yaş gurupta sadece bir kısım batı illerinde birinci parti olmasına karşılık, 18-25 yaş seçmeninde; güneydoğu, birkaç Karadeniz ve iç Anadolu ili hariç, 63 ilde birinci parti durumundadır.

Bu nedenle, AK Parti bu seçim özgülünde yeni seçmen kitlesi yerine, geleneksel bugüne kadar oy aldığı tabanı konsolide etmeye çalışmaktadır.

Seçim yaklaştıkça, yaş aralığının eğilimleri daha net görülecektir.

SİZİN İÇİN SEÇTİKLERİMİZ