12

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

25 Ekim 2017 yılında “Ya tarih olacağız ya tarih yazacağız” mottosuyla kurulan İYİ Parti, siyasi alanda boş gibi gözüken merkez sağı doldurma amacıyla kurulmuştu.

Ağırlıklı olarak kuruluş dönemindeki gördüğü baskılar dolayısıyla AK Parti ve MHP’ye karşı politika üretmeye çalışarak tabanını konsolide ediyordu.

Ne var ki ne merkez sağ alanını doldurabildi ne de kuruluş dönemindeki heyecanı devam ettirebildi.

2023 genel seçimlerinde sonra ittifak değişimi politikasıyla kurucu kadrolarını ve tabanın önemli isimlerini kaybetmeye başladı.

MERKEZ SAĞ KİMDİ?

Türkiye’de merkez sağ, 1961 anayasası sonrası oluşan siyasi atmosferde kurulmuş, çeşitli değişimlerle 2002 yılına kadar varlığını sürdürebilmişti.

‘Merkez Sağ’ın en önemli ve gerçek partisi 1961 yılında kurulan ve 1981 yılında 12 Cuntası kararıyla kapatılan Adalet Partisi’dir (AP).

Adalet Partisi (AP), siyasi yelpazedeki yerini merkez sağ olarak konumlandırıyor, ekonomi modeli olarak, piyasa ekonomisini, toplumsal ilişkilerde dinsel öge ve yapıları kollamakla birlikte temelde, laik ve cumhuriyet değerlerine sahip, milliyetçi, muhafazakâr ve liberal çevrelerin merkezdeki temsilcisi olduklarını savlıyordu.

12 Eylül cunta yönetimi, ülkedeki siyasi partileri ve siyasi aktörleri değiştirmeyi hedeflediği için, diğer partiler gibi Adalet Partisi’ni de kapatmış, Genel Başkan Süleyman Demirel ve parti yöneticilerine siyasal yasak getirmişti.

Bu nedenle, 12 Eylül sonrası 1983 yılında yeniden siyasal yaşam başlayınca, merkez sağın temsilcisi olan Adalet Partisi, DYP ve ANAP olarak iki büyük partiye ayrılmış, merkez sağı 80’li yılların ikinci yarısında ANAP, 90’lı yılların ilk yarısında DYP temsil etmişti.

MEKEZ SAĞ PARTİ ARAYIŞI

2002 seçimleriyle birlikte, bildik merkez sağ partileri varlıklarını kaybedince, yeni siyasi aktörler bu alanda oluşan boşluğu doldurmak uğraşısına başlamışlardı.

2017’de İYİ Parti kuruluş sürecinde, neredeyse AP’nin kendini tanımladığı ideolojik referanslarla tanımlayıp, önemli bir boşluk gibi gözüken merkez sağda konumlanmaya çalıştı.

Yine İYİ Parti, aynı AP gibi, dinsel öge ve yapıları kollamakla birlikte temelde laik  ve cumhuriyet değerlerine bağlı, milliyetçi, muhafazakâr ve liberal çevrelerin merkezdeki temsilcisi olmak istiyordu.

Nitekim, 2019 ve 2020 yıllarında yapılan anketlerin büyük bölümünde İYİ Parti, neredeyse her siyasi parti tabanının ikinci partisi olmayı başarmış, kentli milliyetçi kesimleri, laik sağ kesimleri ve liberalleri bünyesine katmaya başlamış,  anketlerde yüzde 18’lere kadar yükselmiş, CHP ve SP ile birlikte Millet İttifakı’nın temel direklerinden biri olmuştu.

Ne var ki, 2023 genel seçimlerine doğru, Millet İttifakı’nın (6’lı Masa anlamında) genişleyerek içine merkez sağdan yani partilerin girişi ile birlikte İYİ Parti ile CHP arasında –bir anlamda kişisel kariyerist özellik taşıyan- adaylıklar, uygulamalar ve söylemler bazında çelişkilerin çıkması sonrası, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in masadan kalkıp, yeniden oturması ile başlayan geri gidiş, seçim sonrasında ayrışmaya doğru gitti, bu gelişmeler İYİ Parti’nin erimesine yol açtı.

İYİ Parti’nin siyasal varlığını tanımlayan en önemli zafer, İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyelerinin 25 yıl sonra yeniden muhalefet (CHP-İYİ Parti İttifakı) tarafından kazanılması olarak tanımlamak mümkündür.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, kendilerini CHP-İYİ Parti İttifakı’nın belediye başkanı olarak tanımlamışlardır.

AYRIŞMA VE KOPMALAR BAŞLIYOR

Ancak, 31 Mart 2024 yerel seçimlerine yaklaşırken, İYİ Parti Genel Başkanı Akşener, parti önderlerinin ve kurucu kadrolarının “İttifak yapalım ya da bazı illerde ortak aday çıkaralım” ısrarına rağmen, İstanbul ve Ankara dahil, tüm illerde ayrı adaylarla girecekleri konusunda ısrarcı olunca gerek önemli kadrolar gerekse büyük kitlesel kopuşlar yaşanmaya başladı.

Çünkü, İYİ Parti tabanını, kuruluş döneminde yaşanan çatışma ve engellemelerden dolayı, AK Parti ve MHP karşıtlığı ile konsolide ediliyor olmasından dolayı, bu taban ve kadrolar, her ilde ittifakı bozmanın, rakiplerin işine yarayacağı değerlendirmesi yapması gayet doğal bir sonuçtur.

Ve ittifak ya da bazı illerde ortak aday çıkarılmamasına ilişkin direnişin, kamuoyu ve İYİ Parti tabanı nezdinde somut elle tutulur bir gerekçesi henüz oluşmamış ya da algılanamamıştır.

Bu nedenle gerek kadrolarda gerekse yerel teşkilatlarda kopuşların devam edeceği gün gibi açıktır.

Sonuçta, merkez sağ alanı doldurup, Türkiye’nin sağda en büyük partisi olma hayaliyle kurulan İYİ Parti, 6 yıl içinde, “tarih yazmak” yerine, bana göre “tarihten silinmeye” doğru hızla gidiyor.

Bu kötü bir şey!

…

Bilemiyorum, belki de bazı bakımlardan iyi bir şey!