4

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Pek alışkın olmadığımız ve ilk kez ikinci tur genel seçim yaşandı.

Aşağı yukarı 52-48 ve yaklaşık 2 milyon 300 bin oy farkıyla 13. Cumhurbaşkanı olarak Recep Tayyip Erdoğan seçimi kazandı.

Bana göre seçim sürecini ve sonuçlarını üç eksen üzerinden değerlendirmek gerekir.

Birincisi, siyasetin dili ve odaklandığı noktalar

İkincisi, Kılıçdaroğlu politikası

Üçüncüsü, seçim sonucuna etki eden dış faktörler

SİYASETİN DİLİ TARAFLARIN YAKLAŞIMI

Birinci maddeden başlayacak olursak; Malumunuz ülkemizde siyasetin dili serttir. Merkezidir, söylem ve model tamamen merkez tarafından belirlenir ve askeri bir disiplin içinde tüm hücrelerde kadar bu model uygulanır.

Uzlaşma “ihanet”, eleştiri “yıpratma”, özeleştiri “acizlik” olarak değerlendirilir.

Siyasal alandaki diğer partiler rakip olmaktan ziyade düşmanları olarak kabul görür.

Bu nedenle siyasal makas partiler arasında çok açıktır.

Nitekim bu seçimde de, bu siyasi kültürün tüm öğeleri sonuna kadar kullanıldı.

Cumhur ittifakı, HDP-YSP, FETÖ üzerinden bir söylem geliştirerek, korku iklimi yarattı. Böylece bir yandan yıpranmış ve oy kaybına uğramış olan AK Parti’nin oylarının ittifak dışına çıkmasını engelledi ve diğer yandan özellikle İyi Parti’nin milliyetçi tabanını azaltmayı hedefledi. Bir anlamda başarılı oldu.

Millet İttifakı ise, HÜDA-Par ve sığınmacılar üzerinden bir korku iklimi yarattı ve muhalif tüm kesimleri ve oy alamayacağı kent milliyetçilerinin oylarını almayı başardı.

Tabii siyasetin bu dil ve söylemi üzerinde yükselen söylemleri ana eksen olunca, mesele çok ciddi bir sorun olan ekonomiden diğer eksene kaydı.

KILIÇDAROĞLU POLİTİKASI VE CHP

İkinci madde olarak Kılıçdaroğlu politikası demiştik.

Dünyadaki ve özellikle Avrupa’daki sosyal demokrat partilere baktığımızda hem uluslararası hem de ulusal programlara dahil olabilen bir özelliği var. Ayrıca din, dil, ırk, mezhep, etnisite ve cinsiyet farklılığı gözetmeden tüm toplumu kucaklayabilen esnek ideolojik yapıları mevcuttur. Dünya halkları arasında yüksek siyasal itibara sahiptir.

Ne var ki, Avrupa’daki türdeşlerine göre ülkemizde çıkış özellikleri, işlevleri, yüklendikleri misyonları farklı olmuş, Türkiye’de aynı itibarı görememiş, aynı başarıları sağlayamamıştır.

Bunda ülkenin sosyolojik yapısı ekonominin durumu, akademik ve toplumsal eğitimin geriliği, yaşadığı talihsizlikler, uygulanan manipülasyonların ve kendini yeterince anlatamamasının da etkisi var olmasına karşılık, kitle tabanını bu noktalarda geliştirme politikaları da uygulamamış olmasının etkisi büyüktür.

İşte tam bu noktada, Kılıçdaroğlu, cumhuriyet tarihi boyunca, hatta bu güne kadar CHP’nin yapamadığı bir ittifakı gerçekleştirdi. Hem solu hem kent merkezli sağı hem adaletten yana olan siyasal İslamcı eğilimleri, hem de muhalif Kürt seçmeni birleştirebildi.

Yüzde 20’lere sıkışmış ve politika üretim kabiliyeti oldukça daralmış bir CHP’nin alanını genişletti, onu kendisini öcü zanneden yeni seçmen guruplarıyla tanıştırdı.

Bu anlamda ben Kılıçdaroğlu politikasını doğru buluyorum.

Tabii burada ‘Kılıçdaroğlu aday olmasaydı ne olurdu?’ sorusu sıkça konuşuluyor.

Belki Ekrem İmamoğlu biraz daha oy alabilirdi. Çünkü hem Karadeniz’den hem de Güney Doğu Muhalif seçmeninden oy alabilecek bir aday İmamoğlu.

Uyduruk bir nedenle O’na verilen cezada, bu nedenle zaten.

Ama Mansur Yavaş ya da Meral Akşener’in bu seviyede bir oy alması mümkün değildi.

Fakat alınan bu sonuç CHP’de Kemal Kılıçdaroğlu’nun Genel Başkanlığını tartışılır hale getireceği aşikar.

SEÇİMİ HANGİ OYLAR BELİRLEDİ?

Son olarak, seçime etki eden dış faktörler diye bir madde yazmıştık.

Şöyle ki, iki aday arasındaki oy farkı 2 milyon 290 bin. Bu ciddi bir oy farkı değil.

Batı dediğimiz Marmara, Ege, Akdeniz ve İç Anadolu’da Eskişehir, Ankara ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu da KK, İç Anadolu ve Karadeniz’de RTE yüksek oy aldı.

Bu anlamda oylar eşit aslında.

Suriyeli sığınmacılara verilen vatandaşlıklar (resmi veriler bana güven vermiyor, çünkü seçmen sayısı ile nüfus artışı arasında ciddi fark var. Bu anlamda yeni seçmen, 200 bin mi, 2 milyon mu, bu konuda benim tereddüdüm var), 400 bin dolara verilen vatandaşlıklar, keza ülke ile hiç ilgisi olmayan yurtdışı oyları, seçimin bir anlamda kaderini belirledi.

Bu yasal olarak kabul edilir ama vicdan meşruiyeti açısından problemli.

SONUÇ

Seçim bitti.

Ben ilk turda, kimsenin yüzde 50’yi bulmayacağı ve Kılıçdaroğlu’nu 2 puan önde 47-45, 48-46 gibi, seçimi sonuçlandıracağını düşünüyordum.

Ama tam tersi olarak, 49.5’e, 44, 5 olarak sonuçlandı.

Ancak, 2 tur için Kılıçdaroğlu’nun seçimi kazanması mümkün görünmüyordu. Çünkü birine 6-7 puan lazım, diğerine 0.5 puan. Bu farkı kapatmak olağan anlamda çok zordu.

O nedenle 60-40, hatta 65-35 gibi biter tahmin etmiştim.

Ne var ki, son 5 gün içinde Millet İttifakı ve yeni bileşenlerden gelen enerji bir anda, beni de RTE 55-KK 45 olacak galiba diye bir noktaya getirdi.

Sanırım Özdağ ittifakı dolayısıyla, Doğu ve Güneydoğu’da muhalif oylarda 1-2 puan düşme oldu. Diğer yandan DP, GP, DEVA tabanlarından seçime katılım olmadı ve Kılıçdaroğlu en az 2 puan eksik geldi.

(Daron Acemoğlu: Türkiye çok zor bir sürece giriyor)

NE YAPMALI?

Erdoğan 13. Cumhurbaşkanı olarak göreve devam edecek. Tabi Türkiye’nin sorunları her zamankinden daha fazla ve daha çetin.

Bu seçimdeki ittifak ilişkileri ile ‘ülkenin ekonomik, sosyal, siyasal devasa problemlerine’ çözüm üretmek oldukça zor.

Sanırım Avruğa Birliği’nden yana olan Mehmet Şimşek, yeniden ekonomi koordinatörü olarak çağrılması gerekiyor.

Biz ne yapacağız?

Tabi ki ekonomiden sanata kadar her alanda doğruyu, bilgiyi kullanarak katma değer üretmek; en önemlisi de anayasal ve evrensel insan hakları için mücadele etmek, muhalefet görevini layıkıyla yerine getirmektir.