0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Bursa Şube Başkanı Gürhan Akdoğan Köy Enstitüleri’nin yıl dönümü dolayısıyla önemli açıklamalarda bulundu.

ADD Bursa Şube Başkanı Gürhan Akdoğan’ın açıklaması şu şekildee;

“Köy Enstitüleri kuşkusuz Türk Devrimi’nin ve aydınlanmanın en önemli atılımlarından biriydi. Mustafa Kemal Atatürk’ün ifade ettiği gibi; “Eğitimdir ki, bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı, yüksek bir topluluk halinde yaşatır; ya da esaret ve sefalete terk eder.” Atatürk öylesine eğitime önem verirdi ki 15 Temmuz 1921 tarihinde, savaş meydanlarından gelerek Ankara’da Maarif Kongresi’ni yönetmiş ve Türk Eğitim Sisteminin temellerini atmıştır. Osmanlı Devleti ve 100 yıllık Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Köy enstitüleri 14 yıllık süreç içinde yarattığı etki alanına bakıldığında hâlâ örnek olan   büyük bir devrim projesidir. Köy enstitüleri vatanın dağlarında kırlarında açan umut çiçekleridir.  Mustafa Kemal Atatürk’ün devrimlerini özümseyen ve bu devrim projesine giden yolda emek veren   Saffet Arıkan, Mustafa Necati, Hasan Ali Yücel, İsmail Hakkı Tonguç gibi eğitim devrimcilerini saygıyla anıyoruz. 1683’den beri sürekli yenilmiş, gerilemiştik. 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi ile havlu atmış, 10 Ağustos 1920 tarihinde imzalanıp Saltanat Şurası’nda kabul edilen Sevr Antlaşması ile Anadolu’nun ortasına sıkıştırılmıştık. Esaret ve zillet zincirleri dolanmıştı boynumuza, umarsız, soluksuz kalakalmıştık. 38 yaşında bir yiğit önderliğinde Samsun’dan çıktık yola. 3 yıl 3 ay 22 gün kan revan içinde yedi düvelle, hainlerle, tuzaklarla, isyanlarla, yokluklarla savaştık. Vatanımızı kurtardık. Bağımsızlığımızı kazandık. Cumhuriyetimizi kurduk. Kurduk ama, varımız yoğumuz “Uçurumun kenarında yıkık bir ülke” idi. Gırtlağımıza kadar borç içindeydik. Cahil bırakılmış, “etrak-ı bi idrak”denilerek aşağılanmış, fakrü zaruret içinde harap ve bitap düşürülmüştük. Sağlıklı beslenemiyor, çocuklarımızı yaşatamıyorduk. En iyi yetişmiş evlatlarımız savaş meydanlarında kalmıştı. Sıtma, verem, frengi, trahom, tifo, kolera kol geziyor, halkı kırıp geçiriyordu. Milletin doktor, hemşire, ebe, aşı, ilaç bulması olanaksızdı. Ulaşım kağnılar, yaylı arabalar, binek hayvanlarla sağlanabiliyor, tek bir fabrika bacası tütmeyen Anadolu’da elektrik hâlâ icat edilmeyi bekliyordu. Ekmek yapacak unumuz, bebelerin altına saracak bezimiz, çaya atacak şekerimiz, duvara çakacak çivimiz bile yoktu.”

“Dış ve iç engellemeleri aşarak tarımı, hayvancılığı canlandırıp halkı doyurmak, üretim tesisleri kurmak, para bulmak, her alanda uzmanlar yetiştirmek, bunun için milleti ayağa kaldırmak, onun için de eğitip bilinçlendirerek kimliğini kazandırmak, millet olduğunu öğretmek gerekiyordu

Çözüm Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ile İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç’un yarattıkları Köy Enstitüleri ile bulundu. Dünyada eşi, benzeri görülmemişti. Yoksul köy çocukları, hem kız erkek birlikte eğitim görme, kardeşçe beraber yaşama kültürüyle, hem kendi binasını, çatısını, sırasını yapma becerisiyle hem bilimsel bilgiyle hem edebiyat ve sanatla hem de kırsal kesimin gereksinimi olan tarım, hayvancılık, demircilik, inşaatçılık, marangozluk, arıcılık, balıkçılık ve benzeri pratik bilgilerle donatılıyordu. Her öğrencinin yılda en az 25 klasik roman okuması ve bir enstrüman çalması zorunluydu.

Yetiştirilen bu öğretmen ordusu; bir yandan Aydınlanma ateşini Anadolu’ya yaydılar, bir yandan öğrencileriyle birlikte okullarını, su yollarını, elektrik santrallarını, ahırlarını inşa ettiler, tarlalarını ekip biçtiler, bir yandan da verdikleri teorik ve pratik bilgilerle köylüyü eğittiler.

Köy Enstitüleri 1946’da Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in görevden alınması ile ağır darbe yedi. Yerine getirilen Reşat Şemsettin Sirer tarafından önce haftalık öğrenci-öğretmen değerlendirme toplantıları ve uygulamalı dersler kaldırıldı. Ardından Köy Öğretmen Okullarına dönüştürülen bu irfan yuvaları Demokrat Parti iktidarında, 27 Ocak 1954 tarihinde kapatıldı.

1940’dan 1954 yılına kadar Köy Enstitülerinden; 1.398’i kız, 15.943’ü erkek, toplam 17.341 öğretmen mezun oldu. Ayrıca 1936-1947 yılları arasında faaliyet gösteren eğitmen kurslarından 8.675 eğitmen, Sağlık bölümlerinden de 1.248 sağlık memuru mezun edildi. 1940-1946 yılları arasında Köy Enstitülerinde 15.000 dönüm tarla tarıma elverişli hale getirildi ve üretim yapıldı. 750.000 fidan dikildi. 1.200 dönüm bağ oluşturuldu. Ayrıca 150 büyük inşaat, 60 işlik, 210 öğretmen evi, 20 uygulama okulu, 36 ambar, 48 ahır ve samanlık, 12 elektrik santrali, 16 su, 12 tarım deposu, 3 balıkhane, 100 km. yol yapıldı. Sulama kanalları inşa edilerek öğrencilerin uygulamalı eğitim gördüğü çiftliklerin sulama suyu yine öğrenciler tarafından sağlandı Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Mahmut Makal, Mehmet Başaran, Ümit Kaftancıoğlu, Dursun Akçam gibi ülkemizin yüz akı yazarlar, aydınlar bu okullarda yetiştiler.

Bu eğitim yuvaları Fikri, vicdanı, irfanı hür nesiller yetiştiren alanlardı. Bu okulları incelemek üzere 1945 yılında Türkiye’yi ziyaret eden Eğitimci filozof John Dewey’in “Benim düşlediğim okullar Türkiye’de Köy Enstitüsü olarak kurulmuştur. Tüm Dünyanın Türklerin kurduğu bu okulları göz önünde bulundurarak eğitim sistemini yeniden yapılandırması isabet olacaktır” sözlerine karşın Köy Enstitüleri, ilk günden itibaren şeriatçı yobaz çevreler ile toprak ağaları ve mütegallibe tarafından hedef alınarak “Kız ve erkek bir arada okumak ahlaksızlıktır”, “Bu okullarda verilen eğitim dinimize aykırıdır”, “Bunlar komünist yetiştiren fuhuş yuvalarıdır” gibi yalanlarla karalandı. Halkı cahil bırakıp biat kültürüne tutsak ederek emek sömürülerini sürdürmek isteyen -örnekleri bugün de görülen- akıl ve bilim düşmanı bu güruh yazık ki, sonunda amacına ulaştı, enstitüler yok edildi.

Günümüz Kemalist Devrimcilerinin en önemli görevlerden biri de bu özgün eğitim modelini çağımız koşullarına uyarlayarak yeniden hayata geçirmek olmalıdır. 4+4+4 ucubesi ile kesintisiz temel eğitimi boğazlayan, “Taşımalı Eğitim” adı verilmiş ne idüğü belli sistemle köy okullarını kapatıp halkımızı tarikatlara ve imamlara mahkûm eden, asırlardır milletimizin başına bela olmuş bu Orta Çağ zihniyeti, ancak çocuklarımız yeniden Laik Cumhuriyet’in bilim ışığına kavuşturularak yenilgiye uğratılabilir.

Atatürkçü Düşünce Derneği Bursa Şubesi olarak, kuruluşlarının 84. yılında Köy Enstitülerinin fikir babası Büyük Atatürk’ü, kurucuları Hasan Âli Yücel ve Tonguç Baba’yı, Köy Enstitülü sevgili öğretmenlerimizi minnet ve şükranla anıyoruz. Saygılarımızla.”